په اوسنۍ كاينات پېژندنې Modern Cosmology كښې د كايناتو پراخېدنه يا انبساط يو دقيق او مشخص تعريف لري چې د فريډمن Friedmann په معادله كښې افاده شوى دى كوم چې د آينشټاين د عام نسبيت د انحنا اختيارونكي فضاوخت او د مادې سره د متعادلې انرژۍ د رابطې د ډگري معادلې څخه را ايستل شوې […]نور ولوله...
دا پوښتنه په ساينس كښې تر اوسه په قاطع ډول نه ده ځواب شوې خو د نن په كاينات پېژندونكو كښې يې په اړوند په عمومي ډول دوه آنده شتون لري. لومړى دا چې په اثبات شوي كاينات پېژندنې كښې د كايناتو زوكړه د ستر درز Big Bang په پېښې كښې صورت نيسي چې فيزيك […]نور ولوله...
د نننۍ كاينات پېژندنې (كاسمولوژي) په مطابق زموږ كاينات تقريبا ١٣.٨ ميليارډه كاله مخكې په يوې خورا عظيمې او شديدې پېښې كښې چې ستر درز Big Bang نوميږي مېنځ ته راغلي دي. د ستر درز په هكله جزيات د ”څه شى، څنگه او ولې” د كتاب د ”كاينات پېژندنې” د برخې په لومړي څپركي كښې […]نور ولوله...
ایا انسانان په فضاء کې ژوند کولای شي؟ دې پوښتنې ته به په ډېرې سختۍ سره د هو ځواب ورکړو، یانې ممکن ده، خو دومره اسانه هم نه، چې مونږ یې فکر کوو. انسانان د دې وړتیا لري چې په ستونزمنو ځایونو کې ژوند وکړي، دا خبره انساني نسل هغه وخت ثبوت کړي چې له […]نور ولوله...
آيا نننى ساينس د ”ولې” پوښتنو ته ځواب وركولاى شي؟ د دې پوښتني د دقيق ځواب لپاره بايد لومړى د ”ولې” كلمه او د هغه د استعمال موارد وڅېړو. د ”ولې” لغت موږ عموما په ژبو كښي په دوو ډولونو استعمالوو. په لومړي مورد كښي مو د ”ولې” څخه اصل مطلب د علت وي، مثلا: […]نور ولوله...
تور غارونه په کائیناتو کې تر ټولو ډېر جاذبه لرونکي اجسام دي. هیڅوک نه شي کولای چې هغه ته نږدې شي. ځکه که تاسو تور غار ته نږدې شئ، نو بیا به هیڅکله ځان ترې ونشئ ژغورلای. له همدې امله ورته بیرته نه راګرځېدونکي ټکي هم وايي. را به شو اصل موضوع ته، مونږ ته […]نور ولوله...
دا به مو ډېر اورېدلي وي چې د یلدا شپه د کال تر ټولو اوږده شپه ده، نو ایا دا د نړۍ په ټولو سیمو کې د کال تر ټولو اوږده شپه ده؟ د یلدا شپه یوازې د ځمکې په شمالي نیمه کره کې د کال تر ټولو لویه شپه ده. دا ځکه چې کله […]نور ولوله...
څېړونکي له زیاتي مودې راهیسي د کائیناتو په اړه څېړنې کوي، دا به سخته وي چې له شیدو لا کهکشان نه بهر داسې سیاره پیدا کړو چېرته چې ژوند کول ممکن وي او که پیدا یې هم کړو نو هلته تګ به ښایي د ناممکن تر پولې ورسېږي. نو راځئ خپل شیدو لار کهکشان وګورو […]نور ولوله...
ناسا غواړي هغه ډبرې او خاوري چې د perseverance روبوټ له لوري په مریخ کې راټولېږي، په راتلونکي ماموریتونو کې ځمکې ته راوړي. یاد روبوټ چې د روان کال د فیبروري میاشتي په اتلسمه نېټه مریخ ته ورسېد، تر دې مهاله تر ټولو پرمختللی روبوټ دی چې د انسانانو په لاس بلې سیارې ته لېږل […]نور ولوله...
د امریکا فضایي څېړنو اداره یا ناسا وايي هغه الوتکه یې چې له perseverance ماموریت سره مریخ ته لېږلې وه، په روانه اپرېل میاشت کې به یې د مریخ په سطحه الوتنه وازمایي. دا الوتکه د اینجنیویتي په نوم یادېږي او ۱.۸ کلیو ګرامه وزن لري. ویل کېږي چې دا الوتکه ډېره سپکه ده او […]نور ولوله...